De plaatdrukproef, ook wel plaatbelastingsproef of meestal gewoon plaatproef genoemd, is een grondmechanisch onderzoek dat uitgevoerd wordt om bepaalde eigenschappen van de ondergrond te weten te komen. Het heet de plaatdrukproef omdat bij de proef een sterke stalen plaat met een bepaalde diameter wordt gebruikt. Dit kan onder andere een Ø 300 mm, Ø 600 mm of een Ø 762 mm zijn.

Deze plaat wordt door middel van een hydraulische cilinder en een contragewicht de grond ingedrukt.

Middels deze proef is het mogelijk om twee eigenschappen van de ondergrond op die specifieke locatie te bepalen. de elasticiteitsmodulus (E)  en de beddingsconstante (Ks).

Voor de evaluatie van de test worden de zettingen van elke belastingsfase en de bijbehorende gemiddelde normaalspanning onder de belastingsplaat weergegeven in een diagram als belastingszettingskrommen.

De vervormingsmodulus Ev wordt bepaald uit de zettingslijn van de eerste belasting (Ev1) en de tweede belasting (Ev2). Door de eerste belasting wordt altijd een bepaalde resterende vervorming verkregen en daarom geeft de verhouding van de dienovereenkomstig hogere Ev2-waarde tot de Ev1-waarde een indicatie van de bereikte verdichting.

In Nederland is de dynamische plaatdrukproef, een proef die steeds vaker wordt toegepast om het draagvermogen van onderlagen te kunnen toetsen. Voor deze  proef gebruiken wij een valdeflectiemeter. Met dit meetinstrument kan snel en eenvoudig door een zestal valbewegingen de elasticiteitsmodules (Ev_d) wordt bepaald. Het voordeel ten opzichte van de statische plaatdrukproef is dat er geen contragewicht gebruikt wordt tijdens de meting, en per dag meer dan 100 metingen per dag kunt uitvoeren.

De set bestaat uit een voetplaat  (d=300 mm) en twee valgewichten (10 kg en 15 kg). Op basis van de valbewegingen wordt de zetting tegenover de tijd uitgezet. De gemiddelde zetting van deze 3 waarden wordt op basis van de gemeten de kracht omgezet in de E_vdwaarde. Helaas zijn van de dynamische plaatbelastingsproef in Nederland  nog weinig ervaringscijfers voorhanden. Om die reden zijn voor de diverse materialen en wegconstructies nog geen data beschikbaar om grenswaarden of minimaal te behalen stijfheidsmoduli uit de meetdata af te leiden.

In Duitsland is inmiddels al meer ervaring opgedaan, en wijzen de verschillende onderzoeken de correlatie uit tussen de dynamische en statische plaatdrukproef. Op basis van deze informatie passen wij de proef steeds vaker toe.

Beoordeling draagkracht

Al in 2009 constateerde de toenmalige Arbeidsinspectie (thans Inspectie SZW) in haar rapportage van het Project Fundering 2009, dat 38% van de bezochte bedrijven meldde dat zij in de afgelopen acht jaar 1 tot 10 keer hebben meegemaakt dat een machine omviel; in twee van de drie situaties speelde hierbij de draagkracht van de ondergrond een rol. Anderzijds bleek dat 78% van de desbetreffende bedrijven de draagkracht van de grond altijd vooraf beoordeelde. In welke mate en op grond van welke gegevens dat geschiedde vermeldt het rapport niet.

Slechte bouwputten en bouwterreinen vormen al heel lang een bron van klachten en problemen van funderingsbedrijven. Zij zijn niet zelden een van de eersten op het werk en treffen vaak een slecht voorbereide werkvloer aan. De toegankelijkheid van de bouwput of het bouwterrein laat ook vaak te wensenover. Weliswaar wordt in het kader van de NVAF-opstellingskeuring (uit te voeren door een deskundige van het bedrijf of een externe instantie) het bouwterrein in de werkvoorbereiding én bij aanvang van het werk ‘meegenomen’, met een visuele controle ben je er niet. Gericht (grond)onderzoek dient plaats te vinden op basis waarvan concrete maatregelen moeten worden genomen.

BTC Nederland

Het Bouwterreincertificaat (BTC) Nederland is de Nederlandse versie van het WPC. De NVAF heeft dit systeem, dat is ontwikkeld door de FPS en de HSE2, in Nederland geïntroduceerd. Het betreft een verklaring dat het bouwterrein behoorlijk is ontworpen en aangelegd in overeenstemming met het ontwerp en regelmatig wordt geïnspecteerd en behoorlijk onderhouden, zodat de begaanbaarheid en draagkracht  van het bouwterrein gewaarborgd zijn. Het certificaat vereist de handtekening van de opdrachtgever (N.B.: dat is doorgaans de hoofdaannemer) en moet worden overhandigd aan de aannemer van de funderingswerkzaamheden voorafgaand aan diens werkzaamheden op de bouwplaats.
In feite is voorafgaand aan elk werk een bouwterreincertificaat vereist, zeker wanneer funderingsmachines en andere kranen met zware lasten en een hoogliggend zwaartepunt worden ingezet.

Q-tech Mobility wordt regelmatig ingezet om de draagkracht op de bouwplaats te meten.